ဘယ္အခ်ိန္ဘယ္မုဒ္သုံးမလဲ

June 3, 2016 zeno Basic Photography 0

Photo: TechRadar

Unicode Version | Zawgyi-One Version

---

Digital Photography Myanmar ရဲ႕ ဒီေဆာင္းပါးဟာ ယခင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ဓာတ္ပံုပညာသင္ယူစလက္သစ္မ်ားအတြက္ ကင္မရာမုဒ္ေရြးခ်ယ္ရန္လမ္းၫႊန္ ရဲ႕အဆက္ေဆာင္ပါးၿဖစ္ပါတယ္။ အခုေဆာင္းပါးမွာ အပါခ်ာဦးစားေပးမုဒ္ (aperture priority mode)၊ မႏၷဴရယ္မုဒ္ (manual mode) နဲ႔ Scene မုဒ္ ေတြကိုရွင္းလင္းေဖာ္ျပေပးပါမယ္။

အပါခ်ာဦးစားေပးမုဒ္ (Aperture Priority Mode)

အပါခ်ာဦးစားေပးမုဒ္ က္ို Canon မွ Av ဟုသံုးၿပီး Nikon မွ A ဟုသံုးပါသည္။ အပါခ်ာဦးစားေပးမုဒ္တြင္ aperture ႏွင့္ ISO ကို မိတ္ေဆြမွေရြးခ်ယ္ၿပီး သင့္ေတာ္တဲ့ အလင္းထိေတြ႕မႈ exposure ရရွိေအာင္ shutter speed ကို ကင္မရာမွေရြးခ်ယ္ပါလိမ့္မယ္။
အားသာခ်က္။ မႏၷဴရယ္မုဒ္ၿပီးရင္ လူသံုးအမ်ားဆံုးမုဒ္ကေတာ့ အပါခ်ာဦးစားေပးမုဒ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုရင္ေတာ့ ဒီအပါခ်ာဦးစားေပးမုဒ္ကိုအသံုးျပဳျပီး ဖိုကပ္စ္ျဖတ္ခ်င္တဲ့ေနရာကို မိတ္ေဆြထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္လို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ဓာတ္ပံုတစ္ပံုရဲ႕ ဖိုကပ္စ္ျပတ္တဲ့ေနရာဟာ ဓာတ္ပံုတစ္ပံုကိုေကာင္း၊ မေကာင္းဆံုးျဖတ္ေပးႏိုင္တာေၾကာင့္ ဖိုကပ္စ္ျပတ္တဲ့ေနရာဟာပံုရဲ႕အေရးအႀကီးဆံုးေနရာျဖစ္ပါတယ္။
အားနည္းခ်က္။ အလင္းသိပ္မရွိတဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ႐ိုက္ရင္ exposure ေကာင္းေကာင္းရရွိဖို႔အတြက္ ကင္မရာက အလြန္ေႏွးတဲ့ shutter speed ကိုေရြးခ်ယ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီအခါမွာ ကင္မရာရဲ႕တုန္ခါမႈေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ အရာဝတၳဳေတြ လႈပ္ရွားေနလို႔ျဖစ္ေစ ရရွိတဲ့ပံုဟာ ျပတ္သားၾကည္လင္မႈမရွိႏိုင္ပါဘူး။
အသံုးျပဳရန္အခ်ိန္။ Depth of Field (DOF) ေခၚ ဖိုကပ္စ္ျပတ္သားမႈဇံုအက်ယ္အ၀န္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ အပါခ်ာဦးစားေပးမုဒ္ကို အသံုးျပဳပါတယ္။ အပါခ်ာႀကီးေလေလ (e.g. f/2.8) sensor ေပၚကိုအလင္းေရာက္ရွိေလေလျဖစ္ၿပီး ဖိုကပ္စ္ျပတ္သားမႈဇံုအက်ယ္အ၀န္း Depth of Field (DOF) က်ဥ္းေလေလျဖစ္ပါတယ္။ ထိုနည္းအတူပါပဲ၊ အပါခ်ာေသးရင္ (e.g. f/16) အလင္းရရွိမႈနည္းၿပီး DOF မ်ားပါမယ္။ aperture ကိုအေျပာင္းအလဲလုပ္လွ်င္ shutter speed လည္းလိုက္ေျပာင္းလဲပါလိမ့္မယ္။ aperture က်ယ္က်ယ္ေၾကာင့္ အလင္းမ်ားမ်ားဝင္လွ်င္ shutter speed ျမန္ျမန္ရပါလိမ့္မည္။ aperture ေသးလွ်င္ အလင္းအနည္းငယ္သာဝင္ၿပီး ေႏွးေသာ shutter speed ျဖင့္႐ိုက္ရပါလိမ့္မည္။
အပါခ်ာဦးစားေပးမုဒ္ျဖင္႐ိုက္ရန္မွတ္သားထားရမည့္ f-stop မ်ားကေတာ့ –
– ရႈေမွ်ာ္ခင္း landscape – DOF မ်ားေစရန္ f/8 ထက္ေသးေသာ aperture
– လူပံု portrait – DOF နည္းေစရန္ႏွင့္ ေနာက္ခံဝါးေစရန္ f/2.8 ကဲ့သို႔ႀကီးမားေသာ aperture
– အေသးကိုအႀကီးခ်ဲ႕႐ိုက္ေသာ macro – DOF မ်ားေစရန္ f/8 ထက္ေသးေသာ aperture
(aperture ေသးေသးတြင္ f-number ႀကီးႀကီးရွိပါသည္။ e.g f/16 aperture သည္ f/2.8 အပါခ်ာထက္လြန္စြာေသးပါသည္)

မႏၷဴရယ္မုဒ္ ( Manual Mode, M)

မႏၷဴရယ္မုဒ္တြင္ shutter speed ႏွင့္ aperture ႏွစ္ခုလံုးကို တစ္ခုျခင္းေျပာင္းလဲလို႔ရပါသည္။ ကင္မရာမွ ဘယ္အရာကိုမွ ေအာ္တိုေျပာင္းလဲျခင္းမရွိပါ။ ကင္မရာမွာပါရွိတဲ့ အလင္းတိုင္းတာေသာမီတာကို အသံုးျပဳကာ သင့္ေတာ္တဲ့ exposure ကိုဆံုးျဖတ္ရပါမယ္။ ၎ေနာက္ မိမိ႐ိုက္မယ့္ပံု၏ သင့္ေတာ္တဲ့ exposure ကိုရရွိရန္ shutter ႏွင့္ aperture ကိုမိမိဘာသာမိမိေျပာင္းလဲရပါမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မႏၷဴရယ္မုဒ္ ကိုအသံုးမျပဳခင္ exposure triangle ဟုေခၚေသာ shutter speed၊ aperture ႏွင့္ ISO တို႔ကိုနားလည္ရန္လိုအပ္ၿပီး shutter speed၊ aperture ႏွင့္ ISO တိုမွ ပံုကိုမည္ကဲ့သို႔ထိေရာက္မႈရွိသည္ကိုသေဘာေပါက္နားလည္ရပါမည္။
အားသာခ်က္။ ပံုကို ဉာဏ္ကြန္႔ျမႈး၍ creative ႐ိုက္ရန္ အလံုးစံုထိန္းခ်ဳပ္မႈကို ေပးစြမ္းႏိုင္ပါသည္။
အားနည္းခ်က္။ ဉာဏ္ကြန္႔ျမႈး၍ creative ႐ိုက္ရန္အလြန္ေကာင္းေသာ္လည္း ေျပာင္းလဲေနေသာအလင္းအေျခအေနတြင္ ပံု၏ exposure ကိုမၾကာမၾကာစစ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။
အသံုးျပဳရန္အခ်ိန္။ အမွန္တကယ္တတ္ကြ်မ္းနားလည္သြားပါက ဤမုဒ္ကိုသာအၿမဲအသံုးျပဳပါလိမ့္မည္။

Scene Modes

scene mode မ်ားသည္ ေအာ္တိုမုဒ္ ႏွင့္သေဘာခ်င္းဆင္တူပါသည္။ မိတ္ေဆြက႐ိုက္မည့္ ျမင္ကြင္းကိုေရြးခ်ယ္လိုက္ပါက ကင္မရာမွ ၎ျမင္ကြင္းအတြက္အေကာင္းဆံုးလိုအပ္သည့္ settings ကိုေရြးခ်ယ္ေပးပါလိမ့္မည္။ ကင္မရာ အမ်ိဳးအစားအမ်ိဳးမ်ိဳးတြင္ scene mode အမ်ိဳးမ်ိဳးပါရွိပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ေအာက္ေဖာ္ျပပါမ်ားသည္ အထင္ရွားဆံုးေသာ Scene Mode မ်ားျဖစ္ပါသည္။
အားကစား Sports – လွ်င္ျမန္ေသာလႈပ္ရွားမႈကို႐ိုက္ရန္ ISO ကိုျမႇင့္တင္ကာ ျမန္ဆန္ေသာ shutter speed ကိုသံုးပါလိမ့္မည္။
ရႈခင္း Landscape – DOF အမ်ားဆံုးရရွိရန္ ေသးငယ္ေသာ aperture ကိုေရြးခ်ယ္ကာ flash မီးကိုပိတ္ပါလိမ့္မည္။
လူပံု Portrait – ေနာက္ခံဝါးေနေစရန္အတြက္ ႀကီးမားေသာ aperture ကိုသံုးပါလိမ့မည္။ တခ်ိဳ႕ကင္မရာမ်ားတြင္ လူ႔မ်က္ႏွာကိုသိေသာ face recognition ကိုအသံုးျပဳပါလိမ့္မည္။
အႀကီးခ်ဲ႕႐ိုက္ macro – DOF အမ်ားဆံုးရရွိရန္ ေသးငယ္ေသာ aperture ကိုေရြးခ်ယ္ပါလိမ့္မည္။
အားသာခ်က္။ ဤ scene mode မ်ားသည္ ပ႐ိုဂရမ္မုဒ္ကဲ့သို႔ သင္ယူေလ့လာခါစမ်ား စတင္အသံုးျပဳႏိုင္သျဖင့္ အက်ိဳးရွိေသာ mode ျဖစ္ပါသည္။ Auto mode အသံုးျပဳသည္ထက္ ပံုထြက္ေကာင္းႏိုင္ပါသည္။
အားနည္းခ်က္။ ပံုထြက္တခါတရံေကာင္းႏိုင္ေသာ္လည္း အၿမဲတန္းမေကာင္းႏိုင္ပါ။
အသံုးျပဳရန္အခ်ိန္။ ဤ scene mode မ်ားသည္ သင္ယူေလ့လာခါစမ်ားအတြက္ Auto mode ထက္တဆင့္တက္ကာအသံုးျပဳႏိုင္ေသာ mode မ်ားျဖစ္ၿပီး ကင္မရာအလုပ္လုပ္ပံုအေၾကာင္းကို နားလည္သေဘာေပါက္ကာ ဓာတ္ပံုပညာရပ္ကိုတိုးတက္ေစရန္အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။
Ref: A Beginner’s Guide to Choosing Shooting Mode by Bruce Wunderlich